کانون حقوق بشر ایران روز یکشنبه از پایان اعتصاب غذا در زندان قزلحصار خبر داد. به گزارش این کانون به دنبال شش روز اعتصاب غذای گسترده در زندان قزلحصار کرج، که صدها زندانی با لبهای دوخته و امتناع از غذا در اعتراض به احکام اعدام شرکت کرده بودند، مقامات قضایی ناگزیر به عقبنشینی شدند. وعدهی توقف موقت اعدامها و بازگرداندن شش زندانی از سلول انفرادی، نشانهای آشکار از تأثیر این اعتراض بیسابقه بود.
بازگرداندن شش زندانی از سلول انفرادی
صبح روز یکشنبه ۲۷ مهرماه ۱۴۰۴، شش زندانی که پیشتر برای اجرای حکم اعدام به قرنطینه و سلول انفرادی منتقل شده بودند، به بند خود در واحد ۲ بازگردانده شدند. منابع داخلی زندان تأیید کردهاند که این اقدام پس از افزایش فشارها و نگرانیها درباره وضعیت جسمی اعتصابکنندگان انجام شد.
ساعاتی بعد، گروهی از مقامهای ارشد قضایی و زندانها — از جمله حیاتالغیب رئیس زندانهای استان تهران، حشمتی رئیس سازمان زندانهای تهران، عزیزی رئیس زندان قزلحصار، و فردی به نام اسدی که خود را نماینده قوه قضاییه معرفی کرده بود — در جمع زندانیان حاضر شدند تا به اعتراضات پاسخ دهند.
وعده توقف موقت اعدامها از سوی قوه قضاییه
نماینده اعزامی قوه قضاییه در جمع زندانیان گفت:
«به نمایندگی از قوه قضاییه و سازمان زندانها قول میدهم تا چند ماه آینده هیچ اعدامی نداشته باشیم. در این مدت اصلاحیهای درباره قانون اعدام مواد مخدر تهیه میکنیم تا خواسته شما محقق شود.»
او در ادامه مدعی شد که برخی این اعتصاب را به گروههای سیاسی نسبت دادهاند، اما قوه قضاییه آن را اقدامی برای «رساندن صدا» دانسته است. با این حال، تهدید کرد اگر اعتصاب ادامه یابد، ممکن است رفتار معترضان «نشانه ارتباط با گروههای معاند» تلقی شود.
این تهدید با واکنش تند زندانیان روبهرو شد. آنان در پاسخ گفتند:
«قانون اعدام را تغییر دهید، مگر ایران فقط متعلق به شماست؟ این قانون از ابتدا اشتباه بوده. دروغگو شما هستید، نه ما.»
پایان موقت اعتصاب برای تحقق وعدهها
در پی این اظهارات و بازگرداندن زندانیان محکوم به اعدام به بندهایشان، زندانیان قزلحصار، اعلام کردند که بهطور موقت و برای دادن فرصت به تحقق وعدههای مسئولان، به اعتصاب غذای خود پایان میدهند. آنان تأکید کردند اگر وعدهها عملی نشود، اعتراض دوباره از سر گرفته خواهد شد.
این اعتصاب که از روز شنبه ۲۱ مهرماه آغاز شد، بزرگترین اعتصاب جمعی در تاریخ زندانها در دیکتاتوری حاکم محسوب میشود. بیش از ۱۵۰۰ زندانی در واحد ۲ با لبهای دوخته، شعار «نه به اعدام» را فریاد زدند و از مصرف غذا امتناع کردند.
وضعیت وخیم و فشارهای امنیتی
در جریان اعتصاب، گزارشها از وخامت حال زندانیان، قطع آب واحد ۲، و ممانعت از انتقال بیماران به بهداری حکایت داشت. بنا بر منابع داخلی، هر چند ساعت یک زندانی به دلیل افت فشار از حال میرفت. مأموران زندان برای جلوگیری از انتشار اخبار، دستگاههای جَمر نصب کردند تا ارتباط تلفنی زندانیان با بیرون قطع شود.
با وجود سرکوب و فشار، روحیه همبستگی در میان زندانیان حفظ شد و بسیاری از آنان اعلام کردند که «مرگ خاموش در برابر ظلم بدتر از گرسنگی است».
همصدایی خانوادهها در برابر مجلس
همزمان با ادامه اعتصاب در زندان، روز یکشنبه ۲۷ مهر خانوادههای زندانیان محکوم به اعدام در برابر مجلس شورای اسلامی تجمع کردند و شعار «اعدام نکنید» و «نه به اعدام» سر دادند.
نیروهای انتظامی با خشونت تجمعکنندگان را متفرق کردند، اما شهروندان حاضر در صحنه با بوق زدن خودروها از خانوادهها حمایت کردند.
